DVE DECENIJE POGROMA NA KOSOVU I METOHIJI: Ovo su ubijeni Srbi i uništene svetinje! (VIDEO, FOTO, SPISAK)
Autor: Glas javnosti
Danas se navršava 20 godina od početka trodnevnog nasilja albanskih ekstremista nad Srbima na Kosovu tokom kojeg je ubijeno osam Srba, povređeno najmanje 170 i proterano njih više od 4.000.
Porušeno je oko 900 srpskih kuća i zapaljeno 35 verskih objekata, uključujući 18 spomenika kulture. Zauvek su uništene brojne ikone i nepokretna kulturna dobra. Etnički je očišćeno više mesta.
Za ove zločine niko od organizatora i podstrekača nije priveden pravdi, a proteranim Srbima nije omogućen povratak, niti naknada za uništenu imovinu.
U obračunu sa pripadnicima međunarodnih snaga bezbednosti stradalo je i 11 Albanaca. Povređeno je i desetine pripadnika međunarodnih snaga koji su se sukobili s lokalnim Albancima.
(Foto: Jutjub)
Početku pogroma prethodili su izveštaji kosovskih medija 16. marta 2004. da su trojica dečaka albanske nacionalnosti, starosti 8, 11 i 12 godina, smrtno stradali utopivši se u Ibru, u selu Čabra, nedaleko od Zubinog Potoka, bežeći, navodno, pred srpskim napadačima. Portparol Unmika Derek Čapel demantovao je, međutim, da su dečaci stradali bežeći od Srba i ocenio da je nasilje bilo planirano.
"Nastojanja albanskih ekstremista da Martovski pogrom Srba 2004. godine predstave kao spontanu reakciju Albanaca na nesrećni slučaj davljenja albanskih dečaka iz sela Čabra u reci Ibar, za šta su zlonamerno okrivljeni Srbi, predstavlja samo paravan prethodno dobro planirane i pripremane akcije etničkog čišćenja Srba sa Kosova i Metohije i uništavanja njihovog nacionalnog i kulturnog identiteta, odnosno brisanja tragova njihovog vekovnog postojanja na tom prostoru", navodi se u publikaciji Bezbednosno informativne agencije Srbije pripremljene povodom 20 godina od pogroma srpskog naroda na Kosovu.
(Foto: Jutjub)
Operativni plan delovanja, prema ovim podacima, pripremao se unapred i donosio na tajnim sastancima koje su organizovale različite albanske strukture.
"Posebno angažovanje na pripremama pobune i etničkog čišćenja Srba ispoljili su pripadnici albanske službe ŠIK koji su na terenu bili zaduženi da grupišu svoje članove po opštinama i pripremaju ekstremiste za rušilački pohod na Srbe i njihovu imovinu", pokazuju podaci BIA.
Nemile scene 17. marta počele su u podne kada je više hiljada kosovskih Albanaca prešlo most na Ibru i napalo Srbe u Severnoj Mitrovici. Koristili su automatsko i snajpersko naoružanje i bacali Molotovljeve koktele na vozila Unmika. Napadi na Srbe kreću i u Čaglavici i okolnim srpskim selima, Prištini, Podujevu, Vučitrnu, Istoku, Đakovici, Lipljanu, Uroševcu, Vitini, Suvoj Reci, Obiliću, Prizrenu, Gnjilanu, Kosovskoj Kamenici, Peći... Sve se događalo naočigled prisustva više hiljada pripadnika međunarodnih mirovnih snaga Kfora i Unmika.
U Obiliću je napadnuta i zapaljena škola u trenutku kada je oko tridesetak đaka imalo časove. Paljenje svetinja i masovno razranje nastavljeno je i tokom 18. marta. Slika lomljenja krsta na Crkvi svetog Ilije u Podujevu postala je jedan od simbola srpskog stradanja.
Martovske događaje na Kosovu osudili su Savet bezbednosti UN i EU. Tokom posete Obiliću 23. marta tadašnji šef Unmika Hari Holkeri izjavio je da su albanski ekstremisti „imali gotov plan“ za nasilje, dok je komandant snaga Natoa u južnoj Evropi, admiral Gregori Džonson nasilje na Kosovu opisao kao jasno "organizovano".
„Ova vrsta aktivnosti, koja u suštini predstavlja etničko čišćenje, ne može da se nastavi“, rekao je Džonson novinarima u Prištini.
Posle pogroma nad Srbima, uhapšeno je 270 Albanaca, 143 osobe su osuđene, većina na novčane kazne, a 67 njih osuđeno je na zatvor, ali ne i glavni akteri.
Ubijeni Srbi
U opštini Kosovska Mitrovica ubijeni su Borivoje Spasojević (1941) i Jana Tučev (1968), u Lipljanu Nenad Vesić (1951), otac i sin, Dobrivoje (1955) i Borko (1984) Stolić ubijeni su u Drajkovcu, opština Štrpce, u Gnjilanu je ubijen Boban Perić (1952), profesor fizičkog vaspitanja u selu Kusce, u opštini Kosovo Polje ubijen je Zlatibor Trajković (1942) iz Kosova Polja, a u opštini Prizren, u prizrenskoj Bogosloviji Dragan Nedeljković (1943).
Uništene i oštećene crkve i manastiri
U Prizrenu su nastradale Bogorodica Ljeviška (14. vek), Crkva svetog Spasa (14. vek), Saborni hram svetog velikomučenika Georgija (1856), Crkva svetog Nikole Tutuceva (14. vek), Crkva svetog Georgija Runovića (16. vek), Crkva svete Nedelje (14. vek), Crkva svetog Pantelejmona (14. vek), Crkva svetog Kozme i Damjana (14. vek), Crkva svete Nedelje u Zivinjanu, Manastir Sveti Arhangeli (14. vek), kao i zgrada Bogoslovije Sveti Kirilo i Metodije i Episkopski dvor.
U Orahovcu je uništena Crkva svete Nedelje (Kirijake, 1852), Brnjača.
U Đakovici su nastradali Hram Uspenja Presvete Bogorodice (16. vek) sa parohijskim domom, Katedralna crkva Svete Trojice (razoreni su zvonici koji su preživeli miniranje 1999. godine) i Crkva svetog kneza Lazara u mestu Piskote.
U Srbici je zapaljen Manastir Devič (15. vek).
U Peći su uništene mitropolija sa parohijskim domom Crkve svetog Preteče i Krstitelja Jovana, Crkva Vavedenja Presvete Bogorodice u Belom Polju (ponovo zapaljena) i Crkva svetog Jovana Preteče i Krstitelja u Pećkoj banji.
U Uroševcu je nastradala Crkva svetog cara Uroša, u Kosovskoj Kamenici crkva u Donjoj Slapašnici, kao i crkva u Talinovcima, u Štimlju Crkva svetog arhangela Mihaila.
U Prištini je zapaljena Crkva svetog Nikole (19. vek)
U Kosovu Polju je zapaljena Crkva svetog Nikole i u obližnjem Bresju Crkva svete Katarine.
U Vučitrnu je uništena Crkva svetog Ilije.
U Obiliću je nastradala nova crkva.
U Kosovskoj Mitrovici je uništena Crkva Svetog Save.
U Podujevu crkva iz 1930. godine.
Kako se martovski pogrom nad Srbima nikada ne bi zaboravio, u Gračanici se održava centralna ceremonija obeležavanja pogroma, pod nazivom "Pogrom - Nagrađeni zločin".
U manastiru Gračanica sužiće se parastos, posle kojeg je planirano otkrivanje spomenika ubijenima u pogromu, a zatim svečana akademija.
Glas javnosti/Kosovo onlajn
BONUS VIDEO
SKINI APLIKACIJU
