ALBANSKI KRALJ KOJI JE ŽIVEO U NOVOM SADU: Bio prijatelj sa PAŠIĆEM, smatran je POSLEDNJIM OSMANSKIM BEGOM!
Autor: Glas javnosti
Novi Sad može da se pohvali da je među svojim žiteljima početkom 20. veka imao i jednog pravog kralja. Ahmed-beg Zogu, prvi kralj Albanije, živeo je nekoliko godina u Orbanovoj vili u ulici Cara Dušana, a ovu malo poznatu priču otkrio je za Press novosadski istoričar Pavle Šosberger, piše portal Hronograf.
U vreme kada je boravio u Novom Sadu Ahmed Zogu nije bio kralj nego orijentalni plemenski starešina, koji je istovremeno bio u dobrim odnosima sa Bečom i Srbijom, koja je u to vreme imala veliki uticaj na politički život u Albaniji. Ipak, samo nekoliko godina kasnije, seo je na albanski presto.
– Njegovi kontakti s Nikolom Pašićem bili su česti i uglavnom prijateljski. Kada je posle izbijanja Prvog svetskog rata srpska vojska ušla u Albaniju, Zoguovi ljudi joj nisu pružili otpor. Srpske vojne vlasti su mu kao znak prijateljstva dodelile jedan top, postavivši ga u Lise-Burgajetu, i to sve kako bi Ahmed-beg imao zaštitu naših vojnih vlasti protiv Esad-paše – kaže Šosberger, koji je detalje o životu ovog kralja objavio u knjizi „Šetnja novosadskom čaršijom“.
Slavljen kao genijalni državnik: Svoje dinastičke težnje Zogu je zaokružio kada se oženio ćerkom mađarskog grofa Đule Aponjija. Prozvao je sebe kraljem spasiteljem i Skenderbegovim naslednikom, a u ulizičkim pesmama slavljen je kao genijalni državnik i svrstavan među „albanske velikane“, kao što su Aleksandar Makedonski i Pir I. Za vreme njegove vladavine sve škole u Albaniji zvale su se po njegovom imenu, poštanske marke bile su s njegovim likom, kao i najveća novčanica, od 100 albanskih franaka, i zlatnik od pet franaka.
A kako se namestilo da Zogu jedan deo života provede baš u Novom Sadu, otkrivaju njegova prijateljstva sa Austrougarima.
– Kako bi osvojio vlast u Albaniji, ambiciozni Zogu je tražio različite prijatelje i tako se istovremeno priklonio i Austrougarskoj monarhiji. Kao saveznik monarhije, Zogu je 1916. godine pozvan u Beč kako bi prisustvovao krunisanju poslednjeg habzburškog cara i kralja Karla. Tom prilikom postavljen je za komandanta albanskih dobrovoljaca u austrougarskoj vojsci i dobio čin pukovnika carske vojske. U Austrougarskoj je ostao do kraja rata i tada je kao carski pukovnik skoro tri godine živeo u Orbanovoj vili u Novom Sadu – priča Šosberger.
NE PROPUSTITE
Ahmed-beg Muhtar Zogu, što na albanskom znači soko, sin Džemal-paše Zogua i Sadije Hanem Toptani, rođen je 1895. godine u Burgajetu, središtu oblasti Mata u današnjoj severnoj Albaniji, tada Otomanskom carstvu, gde mu je otac bio nasledni barjaktar. Do očeve smrti 1911. godine školovao se u Istanbulu. Posle smrti oca, Zogu se vratio u svoju otadžbinu, potisnuvši starijeg brata Dželal-bega i preuzevši starešinstvo nad oblašću Mata. Njegov uspon ka vrhovima vlasti nad malom i zaostalom balkanskom državom karakterisale su brutalnost, stalno menjanje saveznika i orijentalna lukavost, što je mnoge istoričare navelo da u Zoguu vide „poslednjeg osmanskog bega“.
Morao da beži iz Albanije
Šosberger ističe da se Zogu posle Prvog svetskog rata vratio u Albaniju, koju je posle „demokratske revolucije“ 1922. godine morao da napusti.
– Pobegao je u Kraljevinu Srba Hrvata i Slovenaca, gde je na relaciji između Beograda i Novog Sada, uz dozvolu dinastije Karađorđević, osnovao dobrovoljačku jedinicu, s kojom je ušao u Albaniju i 1924. godine zauzeo Tiranu. Od tog momenta, Zoguova moć je išla ka svom zenitu. Novu vladu je sastavio 1925. godine i proglasio republiku. Iako je predsednik republike postao uz pomoć Karađorđevića, Zogu se okrenuo novom savezniku, Italiji – kaže Šosberger.
Kada je Albanija postala italijanski protektorat, ova zemlja je zauzvrat podržala njegove monarhističke težnje, pa je Zogu 1928. godine proglašen za kralja Albanije.
(Glas javnosti)
SKINI APLIKACIJU
.png)
